Υπόμνημα θέσεων – προτάσεων της Περιβαλλοντικής Κίνησης Θάσου για την Β’ φάση στάδιο Β2 του χωροταξικού σχεδιασμού.

Δελτίο τύπου Π.Κ.Θ

Με την παρουσίαση της Β.2 φάσης του χωροταξικού σχεδιασμού της Περιφέρειας, η Περιβαλλοντική Κίνηση Θάσου θέλει να εκφράσει κατ αρχήν την ικανοποίησή της από τις συμπληρώσεις, διορθώσεις που έγιναν σε σχέση με την αρχική πρόταση των μελετητών.

Ο παράγοντας φυσικό περιβάλλον, αποτελεί το συγκριτικό πλεονέκτημα του νησιού, στην οικονομική βιωσιμότητα και την βασική ιδιαιτερότητα που έχει να επιδείξει ένας τόπος μαζί με την παραδοσιακή αρχιτεκτονική και την πολιτιστική παράδοση.

Για την βελτίωση της τελικής πρότασης του Χ.Σ. στην κατεύθυνση που βάζει η ίδια η μελέτη για την ουσιαστική προστασία του περιβάλλοντος στην προοπτική της αειφόρου ανάπτυξης, έχουμε να επισημάνουμε τα εξής:

• Όσον αφορά τους υγροβιότοπους δεν υπάρχει καμιά αναφορά για το νησί της Θάσου. Ενδεικτικά η “Βάλτα” του Πρίνου βρίσκεται περίπου 2,7 χιλιόμετρα βόρεια – βορειοανατολικά του οικισμού Πρίνος και περιλαμβάνεται στην απογραφή του WWF Ελλάς για τους υγρότοπους του Αιγαίου. Πρόκειται για ένα υγροτοπικό σύστημα έκτασης 271 στρεμμάτων που στο παρελθόν συνδεόταν με το μεγαλύτερο σε έκταση έλος στα δυτικά (THA005-Βάλτα Πρίνου) συνιστώντας ένα ενιαίο εκτεταμένο έλος (>1000 στρμ.).Η περιοχή εντάχθηκε στο δίκτυο Νατούρα λόγω της σημαντικότητάς της για τα μεταναστευτικά πουλιά αλλά και σαν σημαντικό σημείο τροφοληψίας διάφορων αρπακτικών που τον χρησιμοποιούν για τον σκοπό αυτό. Είναι το μοναδικό σημείο του νησιού όπου φωλιάζουν Φαλαρίδες και Νερόκοτες ενώ κατά την μετανάστευση μπορεί να παρατηρήσει κανείς σχεδόν καθημερινά διάφορα είδη Ερωδιών. Αντίστοιχοι αν και μικρότερης έκτασης, αλλά εξίσου σημαντικοί υγρότοποι είναι η βάλτα του Ποτού και η περιοχή Λουτρού στα Κοίνυρα . Αυτά τα σημαντικά νησιωτικά οικοσυστήματα κρίνεται απαραίτητο να γίνεται μέριμνα για την προστασία τους μέσα από τον νέο χωροταξικό σχεδιασμό.

2. Ο πυρήνας του Υψάριου όρους με την κορυφογραμμή που αρχίζει πάνω από το Ραχώνι και καταλήγει πάνω από την Αλυκή έχει να επιδείξει μοναδικότητα όσο αφορά την χλωρίδα και την πανίδα του νησιού όπως το Κεδρόδασος στο Θεολόγο του είδους Uniperus exelsa (Βρίσκεται στην λίστα  του  π.δ. 67/1981 (Α’ 23) περί προστασίας της αυτοφυούς χλωρίδας και της άγριας πανίδας), μια περιοχή περίπου 7.000 στρεμμάτων που αποτελεί μοναδικό μνημείο της φύσης. Εκεί μπορεί να συναντήσει κάποιος αιωνόβια δένδρα ‘Ιταμου και το ιδιαίτερο για την νησιωτική Ελλάδα δάσος μαύρης πεύκης. Αυτό το μοναδικό τοπίο αγκαλιάζει τους παραδοσιακούς ορεινούς οικισμούς του νησιού και κρίνεται αναγκαία η απόλυτη προστασία αυτού του τοπίου.

Για τον λόγο αυτό και σε συνδυασμό με το σοβαρό πλήγμα που δέχτηκε φέτος το νησί, από μια ακόμη πυρκαγιά που το σάρωσε σε πολύ μεγάλη έκταση πιστεύουμε ότι είναι ανάγκη να καταργηθεί η ζώνη προτεραιοποίησης της λατομικής δραστηριότητας (η ζώνη με την ροζ καρδούλα στον χάρτη) γιατί εκτός των σημαντικών λόγων που αναφέρουμε πριν, η περιοχή δεν αποτελεί στο σύνολό της μαρμαροφόρο κοίτασμα σύμφωνα με το ΙΓΜΕ και οι κλίσεις του εδάφους γύρω από τις κορυφογραμμές είναι πάρα πολύ μεγάλες σχηματίζοντας γκρεμούς στην περιοχή, πράγμα που καθιστά αδύνατη κάθε σκέψη για αποκατάσταση του τοπίου.

• Για την ιστορία του τόπου μας να αναφέρουμε ότι για την εξορυκτική δραστηριότητα στη Θάσο τα πρώτα ίχνη ξεκινούν το 20.000π.χ. με τα προϊστορικά ορυχεία ώχρας στην περιοχή ‘Τζίνες’ και συνεχίζονται με άλλες εξορύξεις με σημαντικότερη αυτής του μαρμάρου. Εντυπωσιακό αποτύπωμα αυτής της περιόδου αποτελεί ο ευρύτερος αρχαιολογικός χώρος της Αλυκής. Στην πιο πρόσφατη ιστορία, σημαντική παρουσία στην μεταλλευτική ιστορία των νησιών του Αιγαίου είναι αυτή του Μεταλλευτικού μνημείου στην περιοχή των Λιμεναρίων, το οποίο με ΦΕΚ 77766/2199 της 6/10/06 είναι χαρακτηρισμένο ως ιστορικός τόπος της Ελλάδας και το κτίριο ‘παλατάκι’ ως ‘έργο τέχνης’ με ΦΕΚ 713/Β/27-9-82. Αυτή η μοναδική ιστορική διαδρομή μπορεί να αποτελέσει μοχλό για μια ήπια ανάπτυξη και απάντηση σε κάθε κερδοσκοπική επιβουλή σύγχρονων εξορύξεων χωρίς προοπτική και με αμφισβητούμενα κέρδη.              

Πιστεύουμε ότι οι επισημάνσεις μας αυτές θα ληφθούν σοβαρά υπ όψιν εφόσον στοχεύουν στην ίδια κατεύθυνση που θέτει ο Χωροταξικός Σχεδιασμός της Περιφέρειας , έτσι ώστε να διαφυλάξουμε τον τόπο μας από τυχόν υποβάθμιση και να μπουν τα θεμέλια για μια πραγματική αειφόρο ανάπτυξη με σεβασμό στον άνθρωπο και το περιβάλλον.

Από το Δ.Σ. της Περιβαλλοντικής Κίνησης Θάσου                                                                                                                

Θάσος 14/12/2016